پوست

مراحل ترمیم پوست های آسیب دیده

در جامعه بشری امروز تغییرات بدفرجام و ناهنجاری های پوستی ناشی از سوختگی و جراحات حاصل از جراحی و حوادث و امثال آنها در فرد بازتاب های روانی و رفتاری ناخوشایند ایجاد میکنند.

ماتریکس خارج سلولی بزرگترین جزء تشکیل دهنده ی پوست طبیعی است که ژل مانند است و به وسیله ی سلولهای پوست تولید می شود.

نقش ترمیمی سلولهای فیبروبلاست در ضایعات پوستی علاوه بر ماهیت خود سلول تا اندازه ی زیادی به بازسازی محیط خارج سلولی نیز وابسطه است.

به گونه ای که برخی مطالعات نشان داده اند تزریق مواد پرکننده مانند کلاژن می تواند بستر مناسبی را برای رشد و تکثیر این سلولها فراهم نماید.

پوست و عملکرد آن

پوست بزرگترین بافت بدن مهره داران است که عکلکردهای زیادی شامل تنطیم حرارت، هدایت حس های فیزیکی و عمل به عنوان سد مکانیکی ( برای حفظ بدن در مقابل هجوم میکروارگانیسم ها و عوامل مضر محیطی از قبیل تابش اشعه، آسیب های مکانیکی و سوختگی های گرمایی و شیمیایی) دارد.

حفظ ساختار طبیعی پوست بخوصوص پوست صورت، از آنجا که ظاهر و جلوه ی تعیین کننده ی مهمی برای ارتباط شکلی فرد است، ارزش بالایی در روابط اجتماعی دارد بسیار مهم است.

تاجایی که درمان های آرایشی و جراحی های پلاستیک برای طراوت و یا رفع ضایعات پوست تجارت عظیم را در سراسر دنیا تشکیل داده است.

انواع لایه های پوستی

پوست از جمله بزرگترین بافت های بدن است که دایم در طول زندگی در حال گسترش و نوسازی است.

پوست از لحاظ مورفولوژی و عملکردی، از دو لایه تشکیل شده است که عبارتند از:

رو پوست یا اپی درم (epidermis) که لایه اپتیکال با منشاء اکتودرم است، سلولهای کراتینوسیت درون آن قرار گرفته، و حایلی بین بیرون و داخل بدن فراهم کرده؛ مانع از دست رفتن رطوبت بدن میشود وفعالانه بدن را در مقابل خطرات محیطی مثل عفونت ها، مواد شیمیایی و اشعه ی فرا بنفش حفظ میکند.

میان پوست یا درم (dermis) که یک بافت هدفمند با منشا مزودرمی و غنی از کلاژن است که نقش آن تامین و تغذیه ی روپوست می باشد و مسئول انعطاف پذیری و انسجام مکانیکی پوست است.

پوست ممکن است پوشیده از مو باشد، که اهمیت و نقش اثبات شده ای برای بازسازی خود و تمایز، و فرآیند ترمیم زخم دارد.

اپی درم: اپیدرم شما خارجی ترین لایه پوست بدن شماست.

•  از بدن شما در برابر آسیب محافظت می کند
• بدن شما را هیدراته نگه می دارد
• سلول های پوستی جدید تولید می کند
• حاوی ملانین است که رنگ پوست شما را تعیین می کند.

درم:

درم شما لایه میانی پوست بدن شما است. اهداف مختلفی دارد، از جمله محافظت از بدن در برابر آسیب، حمایت از اپیدرم، احساس احساسات مختلف و تولید عرق و مو.

هیپودرم:

هیپودرم شما لایه زیرین پوست بدن شما است.

عملکردهای زیادی دارد، از جمله عایق کردن بدن، محافظت از بدن در برابر آسیب، ذخیره انرژی و اتصال پوست به ماهیچه ها و استخوان ها.

سلول بنیادی چیست

در سالهای 1970 و 1980 نظریه لایه ی میانی کراتینوسیت های لایه ی پایه ی اپی درم از نظر توانایی رشد متفاوتند شکل گرفت.

کراتینوسیت ها که ظرفیت رشد وسیع تری داشتند(130 بار تقسیم میشدند) به عنوان هلوکلون یا ” سلول بنیادی” نامیده شدند.

پاراکلون ها یا سلولهای تولید کننده ی موقعیت هستند که دچار تمایز نهایی می شوند و حداکثر 15 بار تقسیم میشوند.

مروکلون ها حد وسط بودند.

درحال حاظر این موضوع پذیرفته شده است که اپی درم بالغ با سلولهای بنیادی چندتوان نگهداری می شوند، که به سلولها مختلفی از جمله آنهای که ریشه ی مو را می سازند.

اپی درم داخل ریشه، و غده های چربی تمایز می یابند.

به نظر میرسد اصلی ترین محل ذخیره ی این سلول های بنیادی اپی درم برآمدگی فولیکول مو باشند.

ماتریکس خارج سلولی

ماتریکس خارج سلولی طبقه قاعده ای حاوی هیالورونیک اسید است که یک گلیکوزآمینوگلیکان چندین یونی و سلفاته نشده است که به آب و سلولهای پایه ی بیان کننده گیرنده ی CD44 متصل می شود.

سلولهای بنیادی طبقه ی قاعده ای به طور دائم در حال تقسیم برای نوسازی خود هستند.

سه نوع سلول دیگر غیر از اپی تلیالی به میزان کمتری در اپی درم وجو دارند که عبارتند از:

ملانوسیت ها، که به پوست رنگ می بخشند، سلولهای لانگرهانس یا سلولهای دندریتی سیستم ایمنی که ارائه کننده ی آنتی ژن هستند و سلولهای مرکل، که به نظر می رسد به عنوان گیرنده های مکانیکی عمل می کنند.

نقش ماتریکس های سلولی در پوست

ماتریکس خارج سلولی نه تنها چارچوبی برای نگهداری شکل موجودات پرسلولی در زیر فشار فیزیکی و حین حرکت را فراهم می آورند بلکه برای حفظ ساختار و توانایی بازسازی آن ها هم بسیار اساسی است.

ECM یک اصطلاح برای یک ماده معدنی است که بین سلولهای گیاهی و حیوانی یافت می شود.

این ماده سلولها و عضئهای موجودات زنده ی پرسلولی را به هم می چسباند.

همچنین برای شکل دهی آن ها ضروری است و یک چهارچوب پایدار را برای حفظ شکل بافت های تحت تاثیر جاذبه و سایر فشارهای فیزیکی فراهم می آورد.

بدون این ماده زندگی پرسلولی نمی تواند وجود داشته باشد.

یعنی گیاهان رشد نمی کنند و حیوانات نمی توانند شنا کنند، راه بروند و یا پرواز کنند.

سلولهای فیبروبلاست

فیبروبلاست ها تشکیل دهنده ی اصلی ترین سلولهای مستقر در بافت همبند هستند.

و سنتز و ترشح ترکیب های بافت همبند و مولکول های پیش ساز انواع مختلف کلاژن و فیبرهای الاستین را برعهده دارند.

فیبروبلاست ها دوکی شکل هستند و تمام خاصیت سلولهای فعال تولید کننده ی پروتئین را دارند.

مراحل ترمیم جراحت ( پوست)

ترمیم یک جراحت پوستی را می توان به سه مرحله تلفیقی نزدیک به هم تقسیم کرد. این مراحل شامل:

• جلوگیری از خونریزی،
• آماس ( التهاب)
• ترمیم ساختاری.

سلولهای متفاوتی در فرآیند ترمیم درم و اپی درم نقش اساسی ایفا می کنند.

سلولهای اپی درم، فیبروبلاست های درم و سلولهای اندوتلیال شرایط لازم برای ترمیم ساختاری را فراهم میکنند.